"ЛЮДИ И ВОЙНА" - "PEOPLE AND WAR"

САЙТ ПОИСКА СВЕДЕНИЙ О ВОИНАХ, ПОГИБШИХ И ПРОПАВШИХ БЕЗ ВЕСТИ В ВОВ, А ТАКЖЕ ИХ РОДСТВЕННИКОВ...
Текущее время: Пт мар 29, 2024 0:02 00

Часовой пояс: UTC+03:00


Добро пожаловать на наш форум. Регистрируйтесь на нем и пишите свои заявки в темах. Указывайте в заголовке темы Ф.И.О. в именительном падеже… Если Вы зарегистрировались на форуме, но в течение суток не произошла активация Вашего аккаунта, то пишите администратору на tashpoisk@mail.ru. В связи с наплывом спамеров на форуме включена ручная активация аккаунтов (спамеров просим не беспокоить, их аккаунты будут удалены).





Начать новую тему  Ответить на тему  [ 13 сообщений ]  На страницу 1 2 »
Автор Сообщение
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 10:43 10 
Не в сети
Пользователь

Зарегистрирован: Ср июл 04, 2012 9:47 09
Сообщения: 2
Любые сведения о лагере Собибор -там погиб мой деде Маливанчук Никифор.


от Маркин
Цитата:
Просмотрела всех однофамильцов-напишите откуда у Вас информация о том что там погиб?
Я нашла в Мемориале вот такую запись.
Жена Анастасия Григорьевна?

Информация из приказа об исключении из списков
Фамилия Маливанчук
Имя Н.
Отчество Г.
Последнее место службы 6 Арм.
Воинское звание ст. лейтенант
Причина выбытия пропал без вести
Дата выбытия 01.08.1941
Название источника информации ЦАМО
Номер фонда источника информации 33
Номер описи источника информации 11458
Номер дела источника информации 20


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 12:43 12 
Не в сети
Администратор
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Сб сен 19, 2009 22:16 22
Сообщения: 15632
Откуда: Ташкент, Узбекистан
Из Википедии:
Цитата:
Собибор (польск. Sobibor, нем. SS-Sonderkommando Sobibor) — лагерь смерти, организованный нацистами в Польше. Действовал с 15 мая 1942 года по 15 октября 1943 года. Здесь было убито около 250 тысяч евреев[1][2].

История лагеря

Лагерь Собибор располагался на юго-востоке Польши близ деревни Собибур (ныне в Люблинском воеводстве). Он был создан в рамках операции «Рейнхард», целью которой было массовое уничтожение еврейского населения, проживавшего на территории так называемого «генерал-губернаторства» (территории Польши, оккупированной Германией). Впоследствии в лагерь привозили евреев из других оккупированных стран: Литвы, Нидерландов, Франции, Чехословакии и СССР[3].

Комендантом лагеря с апреля 1942 был оберштурмфюрер СС Франц Штангль (нем. Franz Stangl), его штаб состоял из около 30 унтер-офицеров СС[4], многие из которых имели опыт участия в программе по эвтаназии. Рядовых охранников для несения службы по периметру лагеря набрали из коллаборационистов — бывших военнопленных из Красной Армии, в основной своей массе (90-120 чел.) украинцев[5] — так наз. «травников», в связи с тем, что большинство из них прошли обучение в лагере «Травники»[6] и гражданских добровольцев.

Лагерь был расположен в лесу рядом с полустанком Собибор. Железная дорога заходила в тупик, это должно было способствовать сохранению тайны. Лагерь окружали четыре ряда колючей проволоки высотой в три метра. Между третьим и четвёртым рядами пространство было заминировано. Между вторым и третьим ходили патрули. Днём и ночью на вышках, откуда просматривалась вся система заграждений, дежурили часовые.

Лагерь делился на три основные части — «подлагеря», у каждого было своё строго определённое назначение. В первом находился рабочий лагерь (мастерские и жилые бараки). Во втором — парикмахерский барак и склады, где хранили и сортировали вещи убитых. В третьем находились газовые камеры, где умерщвляли людей. Для этой цели в пристройке у газовой камеры было установлено несколько старых танковых моторов, при работе которых выделялся угарный газ, подаваемый по трубам в газовую камеру.[7]

Большинство заключённых, привозимых в лагерь, умерщвляли в тот же день в газовых камерах. Лишь незначительную часть оставляли в живых и использовали на различных работах в лагере.[7]

В течение полутора лет действия лагеря в нём было убито около 250 000 евреев.
[править]

Уничтожение заключённых

В очерке «Восстание в Собибуре» (журнал «Знамя», N 4, 1945)[8] Вениамина Каверина и Павла Антокольского приводятся показания бывшего заключённого Дова Файнберга от 10 августа 1944 года[9]. По словам Файнберга, заключённые уничтожались в кирпичном здании, называемом «баней» и вмещавшем около 800 человек[7]:

Когда партия в восемьсот человек входила в «баню», дверь плотно закрывалась. В пристройке работала машина, вырабатывающая удушающий газ. Выработанный газ поступал в баллоны, из них по шлангам — в помещение. Обычно через пятнадцать минут все находившиеся в камере были задушены. Окон в здании не было. Только сверху было стеклянное окошечко, и немец, которого в лагере называли «банщиком», следил через него, закончен ли процесс умерщвления. По его сигналу прекращалась подача газа, пол механически раздвигался, и трупы падали вниз. В подвале находились вагонетки, и группа обречённых складывала на них трупы казнённых. Вагонетки вывозились из подвала в лес. Там был вырыт огромный ров, в который сбрасывались трупы. Люди, занимавшиеся складыванием и перевозкой трупов, периодически расстреливались.

Позднее очерк вошёл в «Чёрную книгу» военных репортёров Красной армии Ильи Эренбурга и Василия Гроссмана.
[править]

Попытки сопротивления

Под Новый 1943 год из зоны уничтожения (зона № 3) бежало пятеро узников-евреев. Но польский крестьянин донёс о беглецах, и польской «синей полиции» удалось их поймать. В качестве карательной акции в лагере было расстреляно несколько сот заключённых.

Одному заключённому также удалось бежать из зоны № 1. Он укрылся в товарном вагоне под горой одежды, принадлежавшей убитым, которую из Собибора отправляли в Германию, и сумел добраться до Хелма. Очевидно, благодаря ему в Хелме узнали о происходившем в Собиборе. Когда в конце февраля 1943 года последнюю партию евреев из этого города отправили в Собибор, было несколько попыток бежать из эшелона. Депортированные евреи Влодавы по прибытии в Собибор 30 апреля 1943 года отказались добровольно выйти из вагонов.

Ещё один случай сопротивления имел место 11 октября 1943 года, когда люди отказались идти в газовую камеру и бросились бежать. Некоторые из них были застрелены возле ограждения лагеря, другие были схвачены и замучены.

5 июля 1943 года Гиммлер приказал превратить Собибор в концентрационный лагерь, заключённые которого будут заниматься переоснащением трофейного советского вооружения. В связи с этим в северной части лагеря (зона № 4) началось новое строительство. Бригада, в которую было включено 40 заключённых (наполовину — польские, наполовину — голландские евреи), прозванная «лесной командой», приступила к заготовке древесины, которая требовалась для строительства в лесу, в нескольких километрах от Собибора. В охрану было отряжено семь украинцев и двое эсэсовцев.

Однажды двое заключенных из этой бригады (Шломо Подхлебник и Иосеф Курц, оба — польские евреи) под конвоем охранника-украинца были отправлены за водой в ближайшую деревню. По пути эти двое убили своего конвоира, забрали его оружие и бежали. Как только это обнаружилось, работа «лесной команды» была немедленно приостановлена и заключённые были возвращены в лагерь. Но по пути внезапно, по условному сигналу, польские евреи из «лесной команды» бросились бежать. Голландские евреи решили не участвовать в попытке побега, поскольку, не владея польским языком и не зная местности, им было бы крайне трудно найти убежище.

Десятеро из бежавших были схвачены, несколько были застрелены, однако восьмерым удалось скрыться. Те десятеро, что были пойманы, были доставлены в лагерь и там расстреляны на глазах у всех заключённых.
[править]

Восстание

В лагере действовало подполье, планировавшее побег заключённых из рабочего лагеря.

В июле и августе 1943 года в лагере была организована подпольная группа под предводительством сына польского раввина Леона Фельдхендлера, который ранее был главой юденрата в Золкиеве. План этой группы состоял в организации восстания и массового побега из Собибора. В конце сентября 1943 в лагерь из Минска прибыли советские военнопленные-евреи. В составе новоприбывших находился лейтенант Александр Печерский, который вошёл в подпольную группу и возглавил её, а Леон Фельдхендлер стал его заместителем[5].

14 октября 1943 года узники лагеря смерти под руководством Печерского и Фельдхендлера подняли восстание. Согласно плану Печерского заключённые должны были тайно, поодиночке ликвидировать эсэсовский персонал лагеря, а затем, завладев оружием, находившемся на складе лагеря, перебить охрану. План удался лишь частично — восставшие смогли убить 11 (по другим данным 12) эсэсовцев из персонала лагеря и несколько охранников-украинцев[5], но завладеть оружейным складом не удалось. Охрана открыла огонь по заключённым и они вынуждены были прорываться из лагеря через минные поля. Им удалось смять охрану и уйти в лес. Из почти 550 заключенных рабочего лагеря 130 не приняли участие в восстании (остались в лагере), около 80 погибли при побеге. Остальным удалось бежать. Все оставшиеся в лагере были убиты немцами на следующий день.

В последующие две недели после побега немцы устроили настоящую охоту на беглецов, в которой участвовали германская военная полиция и охрана лагеря. В ходе поиска было найдено 170 беглецов, все они были тут же расстреляны. В начале ноября 1943 года немцы прекратили активные поиски. В период с ноября 1943-го и до освобождения Польши ещё около 90 бывших узников Собибора (тех, кого немцам не удалось поймать) были выданы немцам местным населением, либо убиты коллаборационистами. До конца войны дожили лишь 53 участника восстания (по другим данным 47 участников[10]).

Восстание в Собиборе явилось единственным удачным лагерным восстанием за все годы Второй мировой войны. Сразу после побега заключённых лагерь был закрыт и стёрт с лица земли. На его месте немцы вспахали землю, засадили её капустой и картофелем.[7]
[править]

После войны

На месте лагеря польское правительство открыло мемориал. В связи с 50-летием восстания президент Польши Лех Валенса направил участникам церемонии следующее послание:[11]

Есть в Польской земле места, которые являются символами страдания и низости, героизма и жестокости. Это — лагеря смерти. Построенные гитлеровскими инженерами, управляемые нацистскими «профессионалами» лагеря служили единственной цели — полному истреблению еврейского народа. Одним из таких лагерей был Собибор. Ад, созданный человеческими руками… У заключенных практически не было шансов на успех, однако они не теряли надежды.
Спасение жизни не было целью героического восстания, борьба велась за достойную смерть. Защищая достоинство 250 тысяч жертв, большинство из которых были польскими гражданами, евреи одержали моральную победу. Они спасли свое достоинство и честь, они отстояли достоинство человеческого рода. Их деяния нельзя забыть, особенно сегодня, когда многие части мира снова охвачены фанатизмом, расизмом, нетерпимостью, когда вновь осуществляется геноцид.
Собибор остается напоминанием и предостережением. Однако история Собибора — это еще и завет гуманизма и достоинства, триумф человечности.
Воздаю долг памяти евреям из Польши и других стран Европы, замученным и убитым здесь на этой земле.

По состоянию на декабрь 2010 года в живых осталось 5 участников восстания в Собиборе[12], один из них — Алексей Вайцен — живет в г. Рязани[13].

В 1962-1965 годах в Киеве и Краснодаре состоялись судебные процессы над бывшими охранниками лагеря. 13 из них были приговорены к смертной казни[14].

12 мая 2011 года мюнхенский суд приговорил к пяти годам тюрьмы бывшего охранника Собибора Ивана Демьянюка[15].
[править]
Литература
Виленский С. С., Горбовицкий Г. Б., Терушкин Л. А. Собибор. — М.: Возвращение, 2010. — 3000 экз. — ISBN 978-5-7157-0229-6
Ицхак Арад «Бельзец, Собибор, Треблинка» (на иврите)
Михаил Лев «Длинные тени» (на русском, перевод с идиша)
Томин В., Синельников А. «Возвращение нежелательно», Москва, Молодая Гвардия, 1964.
М. А. Лев «Собибор» (роман). В книге «Собибор. Вэн Нит Ди Фрайнт Майнэ» (Собибор. Когда б не друзья мои, на идише). Издательство Исроэл-бух: Тель-Авив, 2002.
Richard Raschke. Escape from Sobibor. Publ. Univ. of Illinois Press, 1995. ISBN 0-252-06479-8
Thomas Blatt. From the Ashes of Sobibór — A Story of Survival. Northwestern University Press, Evanston, Illinois, 1997. ISBN 0-8101-1302-3
[править]
Свидетельства очевидцев в Интернете
Воспоминания участника восстания Алексея Вайцена. — «New Times» № 35(81), 1.09.2008 (рус.) Немецкий вариант статьи в газ. «Tageszeitung» (нем.)
Участник восстания Йехуда Лернер и док. фильм «Собибор, 14 октября 1943, 16 часов» (нем.)
Ицхак Арад: Восстание в Собиборе. — ж-л «Менора» № 26, 1985
Stanislaw Smajzner: Extracts from the Tragedy of a Jewish Teenager (англ.)
[править]
Статьи и исследования
Собибур — статья из Электронной еврейской энциклопедии
П. Антокольский, В. Каверин: Восстание в Собиборе. — «Чёрная книга»
«KZ Sobibor» на сайте Shoa.de (нем.) (+ Список лит-ры на англ. и нем.)
Собибор на сайте 'jewish virtual library' (англ.)
Мемориал «Собибор» на сайте ARC
История лагеря на сайте 'Holocaust Education & Archive Research Team' (+ карта лагеря)
Собибор на сайте института Яд ва-Шем
Рецензия Ильи Смирнова на книгу о Собиборе
Арад. Восстание в Собиборе
Е.Макаровский. Собибор
Survivors of the revolt - Sobibor Interviews (англ.). sobiborinterviews.nl. Архивировано из первоисточника 21 января 2012. Проверено 15 мая 2011.
Семён Виленский, Григорий Горбовицкий, Леонид Терушкин Собибор. Восстание в лагере смерти // Фрагменты книги. — ©«Заметки по еврейской истории», март 2012 года. — Т. №3(150).
[править]
Видео
Интервью участника восстания Семёна Розенфельда
[править]
Кино
В 1987 году по книге Ричарда Рашке был снят художественный фильм «Побег из Собибора» — Escape from Sobibor на сайте IMDb
В 2001 французский режиссёр-документалист Клод Ланцман снял документально-исторический фильм «Собибор, 14 октября 1943, 16 часов». См.: Sobibór, 14 octobre 1943, 16 heures на IMDb

Собибор на Викискладе?

Примечания

↑ Лев Поляков. История Антисемитизма в 2-х томах. Том II. Эпоха знаний.: Москва — Иерусалим, 1998, 446 с.
↑ Собибор на сайте Яд ва-Шем
↑ Собибур — статья из Электронной еврейской энциклопедии
↑ Персональный состав СС-руководства лагеря
↑ 1 2 3 Yadwashem. Энциклопедия холокоста *В последнее время доля этнических украинцев в составе охраны лагеря украинской стороной оспаривается
↑ Trawniki
↑ 1 2 3 4 Антокольский П., Каверин В. Восстание в Собиборе (глава из «Чёрной книги», Иерусалим, 1980). Впервые опубликовано в журнале «Знамя», N 4, 1945
↑ Содержание журнала «Знамя» за 1945 год // Русский журнал
↑ Каверин Веньямин — статья из Электронной еврейской энциклопедии
↑ «Der Tod war die bessere Option», Tageszeitung, 13.10.2008
↑ Восстание в Собиборе. Собибор — конвейер смерти
↑ Бегство из лагеря смерти продолжается
↑ Узник Собибора Алексей Вайцен: «Не может быть так, чтобы справедливости не было»
↑ Дмитрий Плоткин. «Алексей, сын Ангела»
↑ Суд в Мюнхене приговорил к пяти годам тюрьмы бывшего охранника концлагеря «Собибор» Ивана Демьянюка

_________________
Генеалогия:Январцево https://t.me/Yanvarcevo; Великий Самбор https://t.me/Velikiy_Sambor; Сосница https://t.me/Sosnica_Chernigov; Венчагов https://t.me/Venchagov; Любимовка https://t.me/Lyubimovka_HutorKrylov Tashpoisk@mail.ru


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 21:46 21 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze
22-200 Sobibor, tel. 82 57 19 867, godziny otwarcia i ceny biletów, e-mail, www
Obóz w Sobiborze usytuowany był na mało zaludnionych terenach wschodniej części okupowanej Polski, trzy i pół kilometra od rzeki Bug. Zbuowany był w bagnistym lesie, w pobliżu wsi Sobibór, pomiędzy Włodawą i Chełmem. Z małej stacji kolejowej w Sobiborze odchodził boczny tor prowadzący prosto do obozu. Początkowo obóz zajmował powierzchnię 30 akrów, z czasem rozrósł się do 145 akrów. Teren obozu miał kształt nieregularny (600 na 400 metrów) i był otoczony potrójnym ogrodzeniem z drutu kolczastego. Wnętrze obozu było podzielone na Vorlager (część garnizonową) i cztery główne działy wewnętrzne zwane przez administrację i więźniów Lagrami: I, II, III, IV. Były one oddzielone od siebie ogrodzeniem z drutu kolczastego, w istocie były klatkami wewnątrz klatki. Wobec polskich Żydów stosowano bezwzględny terror, krzyki i bicie. Zagranicznych Żydów nieznających swego losu przyjmowano z zakłamaną opieką, a nawet grzecznością aż do wrót komór gazowych.

Pociąg pasażerski przyjeżdżał zwykle bardzo wcześnie rano, około godziny 3.00. Stawał na zewnątrz obozu, na małej, opuszczonej stacji pośród dzikiego lasu. Z zewnątrz niczym nie różnił się od jakiegokolwiek innego pociągu. W środku wszystkie miejsca były zajęte. W obozie w Westerbork, w Holandii, zadbano o komfortowe warunki podróży. W pociągu byli lekarze i pielęgniarki dla chorych, oraz opiekunki dla dzieci i inwalidów. Nie brakowało jedzenia i środków medycznych
http://www.museo.pl/content/view/124/137/


http://tnn.pl/Ob%C3%B3z_zag%C5%82ady_w_ ... ,2605.html
Obóz zagłady w Sobiborze



Obóz zagłady w Sobiborze zlokalizowany został w dystrykcie lubelskim w niedużej odległości od Chełma i Włodawy. Powstał na zalesionym, lecz słabo zamieszkanym terenie przy trakcji kolejowej. W celu ukrycia faktycznego przeznaczenia obozu, umiejscowiono go z dala od zabudowań i głównych szlaków komunikacyjnych

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 21:51 21 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
https://www.google.pl/search?q=sobib%C3 ... 24&bih=415 здесь много фотографий с лагеря

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 21:53 21 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
Sobibór Obóz - YouTube

► 4:53► 4:53 www.youtube.com/watch?v=C2m6N0DTPzE
23 Lut 2011 - 5 minut(y) - Przesłany przez: TVTECZA
Film prezentujący Hitlerowski Obóz Zagłady w Sobiborze. ... Play videos 0 Unsaved Playlist Return to ...

Sobibór obóz zagłady - YouTube

www.youtube.com/watch?v=x5BJnNZ8gdo
28 Gru 2009 - 23 sekund(y) - Przesłany przez: cichulec
Sobibór obóz zagłady. ... Lubelskie - 1932by Pathe19397576 views · Sobibór Obóz 4:53. Watch Later ...

фильмы о лагере

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 21:56 21 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
http://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_By% ... _Sobiborze
Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze – muzeum znajdujące się we wsi Sobibór, na terenie stanowiącym podczas II wojny światowej niemiecki obóz zagłady (SS-Sonderkommando Sobibor).

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 22:00 22 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
Ukazała się monografia Obozu Zagłady w Sobiborze
Obóz zagłady w Sobiborze był jednym z najbardziej znanych ośrodków eksterminacji europejskich Żydów, pomimo to od zakończenia wojny nie mógł doczekać się pogłębionego opracowania historycznego. Dzieje sobiborskiego obozu były znane między innymi dzięki wspomnieniom Thomasa Blatta, Filipa Bialowitza i innym publikacjom oraz filmowi „Ucieczka z Sobiboru”. Brakowało jednak profesjonalnie przygotowanej monografii. Marek Bem – wieloletni dyrektor Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze – wypełnił tą lukę, oddając do rąk czytelników książkę „Sobibór – niemiecki ośrodek zagłady 1942-1943”.



Na ponad 800 stronach książki Autor zawarł wnikliwą analizę historii i funkcjonowania obozu. Czytelnik znajdzie informacje o powstaniu obozu, niemieckiej załodze, więźniach, deportacjach, procesie eksterminacji, buncie więźniów i jego konsekwencjach, liczbie ofiar. Monografia ma charakter wielodziałowy i opracowana jest na bazie unikalnych dokumentów, zeznań, relacji, akt procesowych, sprawozdań, map, szkiców, planów, filmów i zdjęć.

Dodatkowym atutem książki są relacje bezpośrednich świadków. Marek Bem od października 2007 do marca 2008 r. odwiedził kilkunastu byłych więźniów, mieszkających dziś m. in. w Seattle, Los Angeles, Miami, Nowym Jorku, Jerozolimie, Amsterdamie, Kijowie, Riazaniu, Paryżu. Te kilka miesięcy w podróży było wyścigiem z czasem: w 2007 r. zmarł Yehuda Lerner, w 2008 r. – Dov Freiberg, a rok później Kurt Ticho i Salomea Hanel. Zebrane wspomnienia ocalonych wniosły do książki także element emocji, tak ważny w przypadku opisywania procesu ludobójstwa.

We wstępie do książki Marek Bem napisał: „Zagłada dokonana w Sobiborze nie tylko odsłoniła inne oblicze współczesnej cywilizacji, lecz także uświadomiła ludzkości, że jeżeli ludobójstwo na tak masową, zindustrializowaną i zbiurokratyzowaną skalę mogło wydarzyć się w jednym miejscu, to może wydarzyć się wszędzie, gdyż mieści się w ramach ludzkich możliwości. (….) Przeraża mnie myśl o niezakłóconym spokoju, w jakim popełniono 300 tysięcy morderstw. W czasie, kiedy mordowano Żydów w Sobiborze za to tylko, że byli Żydami, parę metrów od ogrodzenia obozu, na stacji kolejowej Sobibór, codziennie zatrzymywał się pociąg pasażerski, ludzie wracali do domów, odwiedzali znajomych, (….) niedaleko obozu dzieciaki wypasały krowy”.

Publikacja została wydana przez Muzeum Pojezierza Łeczyńsko-Włodawskiego – Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze, przy dofinansowaniu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu: „Wydarzenia artystyczne, priorytet: Literatura”. Osoby zainteresowane książką proszone są o kontakt z Autorem: marekbem@wp.pl.
вышла книга о лагере-Есть на конце адрс емаиль-где можете заказать книгу.В ней 800 страниц

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 22:05 22 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
нашла информацию что музей можно смотреть от 1 мая до 14 октября Билет стоит около 30-40 рублей Гид по музею около 400 рублей на курс на сегодня/подала в рублях-понятное дело что платить надо в злотых/http://www.przewodnik.e-wyjazd.pl/miejs ... ,Z5PF.html

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 22:10 22 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
OCALENI









Uciekinierzy musieli zmierzyć się z nierówną, przytłaczającą ich siłą; mniej niż połowie udało się wymknąć hitlerowcom. Ogólne warunki w okupowanej Polsce oraz antysemicka postawa części populacji były groźnymi przeszkodami i zdecydowanie zmniejszały szansę uciekinierów (1). Sytuacja uciekiniera żydowskiego była zupełnie różna od sytuacji uciekiniera niebędącego Żydem. Ten drugi mógł po prostu zniknąć w tłumie. Ale nie Żyd.

Pod koniec 1943 roku nie było już żadnych społeczności żydowskich, do których mógłby powrócić ścigany. Shtetle - wsie i małe miasteczka - kiedyś tętniące żydowskim życiem, teraz stały opustoszałe, z domami zdemolowanymi przez wandali szukających ukrytych skarbów. Ukrywanie Żyda oznaczało pewną śmierć osoby czy rodziny, które się na to odważyły. Sobibór oznaczał dla Żyda pewną śmierć, polska wieś czy miasto podnosiły szansę przeżycia tylko minimalnie.

Las także nie oferował zupełnego bezpieczeństwa. Po kraju włóczyły się różni partyzanci i pseudo partyzanckie gangi, rabujące w celu zdobycia środków do życia. Główne polityczne podziemie - Polscy Antykomuniści, Komuniści, Ukraińscy Nacjonaliści, którzy zwalczali wszystkie polskie frakcje, oraz Sowieckie partyzantki, szajki zwykłych bandytów i rozbójników - tworzyli mozaikę „ludzi z lasu". Pomimo tego, że wszystkie grupy mogły się zasadniczo różnić, a nawet być wrogie sobie, istniało z pewnymi wyjątkami, coś wspólnego dla wszystkich a mianowicie gotowość zabicia każdego napotkanego Żyda (2). Chociaż pewna grupa Żydów z Sobiboru, którym udało się wymknąć z pościgu, została później zabita podczas walk z Niemcami w regularnych jednostkach wojskowych, czy tez w oddziałach partyzanckich, to większość została zamordowana przez organizacje nacjonalistyczne czy włóczących się bandytów.

Nawet ci z uciekinierów, którzy mieli szczęście znaleźć schronienie u Polaków, często wpadali w śmiertelne niebezpieczeństwo. Zależy, na jakich ludzi trafili, bandytów gotowych zabić dla pieniędzy, czy tez uczciwych chrześcijan. O jednym takim tragicznym wypadku mówi fragment mojej książki, Z Popiołów Sobiboru:

Sytuacja pogarszała się z dnia na dzień. Poprosiliśmy Bojarskiego (ukrywający nas wieśniak), aby oddał nam nasze ubrania, które na początku „pożyczył" i pozwolił odejść. Odpowiedział, że jeżeli odejdziemy, to możemy wpaść w ręce wrogich Żydom partyzantów i powiemy o danych mu pieniądzach. Daliśmy mu kilka złotych monet i się uspokoił. Pewnego dnia Bojarski pojawił się w naszej kryjówce płacząc, że nie może tego dłużej wytrzymać. „Boże", powiedział, „jaki wstyd i hańba okryją moją rodziną, gdy ludzie się dowiedzą, że ukrywam Żydów." Wiedzieliśmy, że chciał więcej pieniędzy i daliśmy mu je bez słowa. Poczuliśmy ulgę, że wymusił pieniacze w ten sposób, zamiast po prostu nas zabić, jak w podobnych sytuacjach robiło wielu jemu podobnych. Następnego dnia pojawił się ze zmartwioną twarzą mówiąc, „Niemcy szukają partyzantów na naszym terenie, przeszukują wszystkie gospodarstwa w pobliżu lasu. Obawiam się, że przeszukają też moje gospodarstwo i dlatego na kilka dni schowam was w bardziej bezpiecznym miejscu." Późną nocą zostaliśmy poprowadzeni do przylegającej do stodoły poddasza. Zauważyłem stojącą w pobliżu taczkę, a na niej wielki, okrągły i szary przedmiot. Podtrzymując mnie pod pachami Bojarski spuszczał w dół przez ciasna dziurą do jakiejś wykopanej w ziemi jamy. Poprosiliśmy go o lampę naftową, aby się jakoś urządzić w naszej nowej kryjówce. Bez słowa podał nam lampę i zamknął otwór zapychając go słomą. Rozejrzeliśmy się. Znajdowaliśmy się w małym dole, długiej na około półtora metra, szerokiej na metr i wysokiej na ponad metr. Wzdłuż „sufitu" położony był jeden grubszy sosnowy pal, zaś w poprzek kilka mniejszych, pokrytych słomą i gałęziami. Na górze musiała być ziemia Małe, okrągłe wejście w rogu daszku, było teraz zapchane słomą. Zastanawialiśmy się, gdzie może być otwór wentylacyjny, gdy usłyszeliśmy kroki na górze, a potem odgłos toczenia czegoś bardzo ciężkiego. W pewnej chwili, tuż nad naszymi głowami, coś spadło z głuchym łoskotem, a główny pal zaczął powoli pękać tworząc literę „V". Szmul natychmiast podtrzymał ramionami sosnowy pal, aby piwniczka nie runęła nam na głowy, a ja usiłowałem wypchnąć słomę z otworu, aby zawołać gospodarza. Niestety, wypychanie było niemożliwe. Zacząłem wiec wyciągać kępy słomy i odkryłem, że otwór blokowało jeszcze coś. „Co się dzieje?" krzyknął Szmul. „Zablokowane! Zablokowane!" wysapałem. Lampa naftowa, która paliła się przez kilka minut zaczęła mrugać, i w końcu zgasła. Nie wolno wpadać w panikę, powtarzałem w duchu... nie wolno nam wpadać w panikę. Spróbowałem zapalić świecę. Zapałka zapaliła się na kilka sekund i zgasła. „Dlaczego do diabła nie chce się palić?" Odpowiedź przyszła szybko: brakuje powietrza. Nic nie widzieliśmy w ciemności, słyszeliśmy tylko swoje ciężkie oddechy. W panice walczyłem o oddech, oczy zalał mi pot ściekający z czoła. Przesuń się, ja spróbuję - wysapał Fredek. Zamieniliśmy się miejscami. On był najsilniejszy... może jemu się uda. Ale jego wysoki wzrost nie pozwala mu, aby w tak ograniczonej przestrzeni złapać równowagę i pchnąć. Było bardzo ciemno i tłocznie. Pozbawieni tlenu byliśmy wyczerpani i bliscy omdlenia, trząsłem się ze strachu. W końcu Fredkowi, nadludzkim wysiłkiem, udało się poruszyć ciężki przedmiot blokujący dziurę, przesuwając go trochę w kierunku pęknięcia w wygiętym stropie. Strumień świeżego powietrza szybko wrócił nas do życia i przecisnęliśmy się na zewnątrz. Na górze zauważyłem, że coś się zmieniło w poddaszu, z którego schodziliśmy do naszej niefortunnej kryjówki. Dwukołowy wózek nie stał z boku, tak jak przedtem, ale częściowo nad naszą nową kryjówką Rączki wózka były podniesione wysoko, a komora wózka nachylona do ziemi. Obok, na zniszczonym teraz dachu ziemianki leżał ogromny kamień młyński. Nie zastanawialiśmy się specjalnie, o co w tym wszystkim chodziło. Fredek natychmiast poszedł poinformować Bojarskiego o wypadku. Wrócił za minutę. „Bojarski ubiera się i zaraz przyjdzie." I uśmiechając się, dodał, „Wiecie, kiedy zobaczył, że idę do niego, przez chwilę wytrzeszczył oczy jakbym był duchem. Potem ścisnął rękami głowę i wykrzyknął, „Jak wy wyszliście?" Zaczęliśmy się śmiać. Ciągle do nas nie docierało, że Bojarski usiłował pochować nas żywcem, a dwukołowy wózek z kamieniem młyńskim miał zaplombować wyjście z kryjówki i uniemożliwić naszą ucieczką. Nagle uderzenie kantem spadającego kamienia młyńskiego rozwaliło główną podporę dachu, tworząc przy okazji ześlizg, po którym przesunięcie ogromnego ciężaru było możliwe. To uratowało nas przed śmiercią. Nigdy nie bylibyśmy w stanie ruszyć tego kamienia, gdyby dach się nie załamał. Patrzyliśmy na wielką sylwetkę Bojarskiego zbliżającego się do nas ciemną nocą Dobrze, chłopcy - powiedział, musicie wrócić do starej kryjówki Później pomyślimy o czymś innym. Następny zamach zdarzył praktycznie w pierwszą rocznicę mojego przybycia do Sobiboru. W nocy 28 kwietnia 1944 roku nie otrzymaliśmy jedzenia. Leżeliśmy, głodni i zrezygnowani, kiedy usłyszeliśmy ciche stąpanie koło stodoły. Rozpoznaliśmy chód Bojarskiego. Może nie mógł wcześniej, może teraz niesie nam jedzenie. Kroki zatrzymały się. Usłyszeliśmy odchylenie deski zasłaniającą wejście. Fredek wyciągnął się na brzuchu i wślizgnął w otwór w słomie. Chwila ciszy i huk wystrzału. Usłyszałem krzyk Freda Kostmana, „O cholera, Niemcy!" Deska z trzaskiem wróciła na swoje miejsce i teraz słychać było tylko chrapliwe, ciężkie, sapanie Fredka. Siedzieliśmy ze Szmulem oparci o ścianę. Wstrząsany konwulsjami Fredek rzucał się w na wszystkie strony opryskując nas przy tym krwią Po początkowym szoku i oszołomieniu zdaliśmy sobie sprawę, że przyszła kolej na nas. Ciągle wydawało nam się, że to jakiś koszmar, rodzaj strasznego snu. Ale ciało Fredka było zbyt realne. Aby się do nas dostać przez zrobione w kryjówce wejście, trzeba było wpełznąć leżąc płasko na brzuchu. Pierwszego z nas, nieświadomego sytuacji, mogli łatwo w ten sposób zabić. Jednak teraz już mogliśmy być dla nich zbyt niebezpieczni. Zdecydowali się, więc na rozebranie kryjówki. Usłyszeliśmy jak spychają siano pokrywające nasze schronienie. Wiedzieliśmy, że była to nasza ostatnia chwila. Stłoczeni i zupełnie bezbronni, czuliśmy się złapani w pułapkę. Szmul zaszył się w gęstym i zbitym sianie przy ścianie stodoły. Zrobiłem to samo. Czekaliśmy. Ściągnęli ostatnie pęki siana i wielki stół, pod którym się ukrywaliśmy został odkryty. Nie ma ich tutaj, - powiedział zdziwiony głos całkiem blisko mnie. Szukali. Przykrywająca mnie cienka warstwa słomy została ściągnięta. Mam go, - krzyknął radośnie młody chłopak. Błagałem go, aby nie strzelał i darował mi życie. Przytrzymując lampę spojrzał mi prosto w oczy. Widziałem jego twarz i wylot zardzewiałej lufy pistoletu. Gdzie jest pierwszy? - zapytał. Odpowiedziałem: Nie żyje. A gdzie jest drugi? - obok mnie. Prosiłem żeby mnie nie zabijał, ze mu nic nie zawiniłem... Ten patrzył prosto w oczy. Usłyszałem strzał pistoletu i poczułem ostre, palące szarpnięcie pocisku pod szczęką Zadzwoniło mi w uszach. Instynktownie wziąłem głęboki wdech, zamknąłem oczy i osunąłem się na ziemię. Mijały sekundy. Nie czułem bólu. Nie wiedziałem czy byłem żywy czy było to już życie po śmierci? W dzieciństwie wujek powiedział mi, że przez trzy dni po śmierci rosną nam włosy i paznokcie, czujemy i słyszymy dźwięki, chociaż nie jesteśmy w stanie zareagować. Nieznacznie otworzyłem jedno oko. W słabym świetle lampy naftowej zobaczyłem mężczyznę, który do mnie strzelił. Rozmawiał z kimś cichym głosem. Teraz wiedziałem, że byłem żywy. Przez moment pomyślałem, czy nie poprosić go, aby strzelił do mnie jeszcze raz. Jeżeli mnie zostawi z kula w głowie, będę tylko cierpiał, a i tak później umrę. Albo pochowa mnie żywcem. Nie poruszyłem się jednak. Poczułem pętlę wokół stóp. Ciągnęli mnie na zewnątrz, najwyraźniej przeszkadzałem im w dotarciu do Szmula. Położyli mnie w błocie. Byłem nagi. Była zimna noc i siąpił słaby deszczyk. Otworzyłem oczy i przyglądałem się ciemnym sylwetkom mężczyzn przed naszą kryjówką. Moje myśli biegły jak szalone. Może powinienem spróbować ucieczki? Usiadłem w błocie. Usłyszałem odgłosy zbliżających się kroków i z powrotem się położyłem. „Lepiej będzie dać mu jeszcze jedna kulkę". Rozpoznałem głos Bojarskiego i zamarłem. Starałem się wyglądać tak sztywno i tak martwo, jak tylko mogłem sobie wyobrazić trup powinien wyglądać. Nie mogłem tylko opanować drżenia. Prawdopodobnie w ciemności było ono niezauważalne. Poczułem na ustach czyjaś rękę. Wstrzymałem oddech. W chwili, gdy niemal rozrywało mi płuca dłoń podniosła się. Potem ktoś zaczął obmacywać moje palce, przypuszczalnie szukając pierścionków i usłyszałem: „Nie marnujmy naboju, on jest już sztywny." W chwili, gdy odchodzili, całkowicie owładnęło mną drżenie, które usiłowałem do tej pory opanować. Dobiegł do mnie z kryjówki krzyk Szmula: „Nie strzelajcie! Nie strzelajcie! Ja chcę żyć!" Usłyszałem strzał. Potem drugi. Znowu krzyk Szmula, ostatni stłumiony strzał, a potem zupełną ciszę... Wrócili do mnie i ciągnąc za pasek owinięty wokół moich stóp wciągnęli mnie do stodoły. Raz jeszcze przeszukali siano i wyszli. „Zakopiemy ich jutro, do tego czasu nie zgniją i w dzień będziemy mogli przeszukać ich dokładniej." Kiedy odeszli wyczołgałem się i pobiegłem do lasu (3).

Przykłady takie można mnożyć. Berl Freiberg opowiada, co przytrafiło się jego grupie uciekinierów:

„Trzeciego dnia po ucieczce siedzieliśmy na polanie, opatrując rany, gdy zauważyliśmy uzbrojonego mężczyznę... Podszedł do nas i zaczęliśmy rozmawiać. Pytał, kim jesteśmy i zdecydował, że zabierze nas ze sobą, do swojej grupy. Zapytał czy nie jesteśmy głodni i powiedział, że przyniesie nam jedzenie. Wrócił z cała bandą uzbrojonych wieśniaków i dał nam chleb. Siedzieliśmy jedząc, a oni pytali nas czy mamy broń i złoto. Kazali nam oddać broń. Powiedzieli nam, że tak się robi, taki jest zwyczaj, później nam wszystko oddadzą. Oddaliśmy im tych kilka sztuk lekkiej broni, jaką mieliśmy, chociaż wiedzieliśmy, że nie powinniśmy tego robić. Zaczęli do nas strzelać. Byliśmy w pułapce! Nie mieliśmy nic, czym moglibyśmy się bronić i skończyło się masakrą. Uciekliśmy z Sobiboru, aby zastrzelili nas tacy jak oni." (4)

Piętnastoletniemu Berlowi udało się uciec. Przez jakiś czas włóczył się po lesie, potem dołączył się do pięciu ukrywających się Żydów sobiborskich.

Leon Feldhendler prowadził grupę uciekinierów, wśród nich braci Józka i Davida Serczuków oraz lekko rannego w nogę Siemiona Rosenfelda, który w dniu powstania skończył 22 lata. Po kilkudniowej włóczędze po lesie natknęli się na kryjówkę, w której ukrywało się ośmiu Żydów, w tym pięciu z Sobiboru. Po dwóch tygodniach grupa Feldhendlera rozdzieliła się, a sam Leon wyruszył w kierunku Kraśnika. We wsi Madejowe Stare znalazł schronienie – został ukryty przez polskich wieśniaków, Jana Wilebę i Stefanię Sadło. Później dołączył do oddziału partyzanckiego pod dowództwem porucznika Radeckiego (5).

Pozostali członkowie jego grupy wciąż ukrywali się w lesie. Śnieg zdradził ich ziemiankę i zostali otoczeni przez uzbrojoną bandę grasująca po lesie. Nieuzbrojeni nie mieli żadnych szans. W masakrze sześciu zginęło na miejscu i tylko jednemu z nich, Rosenfeldowi, udało się uniknąć śmierci. Bandyci bali się wejść do kryjówki wiec wrzucili do środka granat, po czym zaczęli rozbierać dach ziemianki. Rosenfeld, złożył razem trzy naboje karabinowe, które miał jeszcze z Sobiboru, umieścił je miedzy pniami i podpalił. Ta niewielka eksplozja wystraszyła bandytów. Uciekli. A Rosenfeld uratował swoje życie.

Po wyzwoleniu Rosenfeld zgłosił się do Armii Czerwonej, gdzie doszedł do stopnia sierżanta. Został dwa razy ranny walcząc z Niemcami, ale udało mu się dojść do Berlina. Na ruinach Kancelarii Hitlera wyrył bagnetem napis na ścianie: „Baranowicze - Sobibór - Berlin," - swój szlak z getta do samego jaskini bestii (6).

Kilka dni po powstaniu grupa 21 uciekinierów, z którymi był Shlomo Szmajzner, została nieoczekiwanie otoczona w lesie przez partyzantów. Początkowo pozornie przyjacielscy partyzanci zabrali Shlomowi karabin, obrabowali bezbronnych uciekinierów i w większości wymordowali. O wydarzeniu tym mówi fragment książki Shlomo:

Jeden z chłopów, który wydawał się być ich dowódcą kazał nam podnieść ręce do góry, aby mógł nas sprawdzić. To, co zdarzyło się potem było prawdziwa masakra Ci z nas, którzy mieli jeszcze złoto czy jakieś kosztowności stracili wszystko... Wtedy zdałem sobie sprawę, ze wpadliśmy w ręce wrogich partyzantów. Przez głowę przeleciała mi rozpaczliwa myśl, „Jesteśmy załatwieni!" Huknął pierwszy strzał. Błyskawicznie rzuciłem się na ziemię. Salwy strzałów nasiliły się. Leżałem udając martwego. Bandyci odeszli w przekonaniu, że ich ohydne zadanie zostało zakończone. Kiedy uświadomiłem sobie, ze wokół mnie panuje zupełna cisza, powoli podniosłem głowę i zobaczyłem, że nie widać już naszych oprawców. Ku mojemu ogromnemu zaskoczeniu zauważyłem, że Majer i stary krawiec, Jankiel, zrobili to samo, co ja. Wszyscy pozostali nie żyli... To, że ciągle byłem żywy musiało być cudem, biorąc pod uwagę, że wystawieni byliśmy na bezpośredni, otwarty ogień.

Straszliwie przestraszeni, natychmiast opuściliśmy to ponure miejsce. Było nas teraz tylko trzech, pozostali chłopcy byli już w Wieczności. Przeżyli tyranię niemiecką i to nie Sobibór ich wykończył. Ponieśli śmierć z rak polskich wieśniaków (7).

Były również wydarzenia inne, gdzie Polacy z narażeniem życia czynnie pomagali zbiegom z Sobiboru. Regina Feldman (Zielińska), młoda 19-letnia uciekinierka z Sobiboru, nie wahała się, gdy zapukała w drzwi mieszkania swojej koleżanki, Polki. Znalazła tam opiekę i pomoc. Koleżanka oddala jej własny dokument (kenkarte) i pomogła w wyjeździe do pracy w Niemczech. Regina przeżyła wojnę jako opiekunka dziecka w niemieckiej rodzime w Frankfurcie. Obecnie mieszka w Australii.

Kurt Thomas, czeski Żyd przywieziony do Sobiboru błądził cztery dni w lasach aż dotarł do wsi Siedliszczki koło Piask Lubelskich. Przed wywiezieniem pracował tam przez jakiś czas na gospodarstwie rolnym. W obcym kraju, nie znając języka, całą jego nadzieją był Pan Podsiadło i jego żona Anna. Pracując u nich poznał ich jako ludzi uczciwych i był pewny ze nie odmówią pomocy.

Czekał w krzakach do wieczora aż parobek opuścił gospodarstwo. Gdy gospodarz jak zwykle obchodził obejście zawołał do niego z ukrycia - „Gospodarzu, ratuj!" I uratował. Kurt Thomas mieszka teraz w Ameryce.

A Szlomo Szmajzner? Co się z nim stało? Zacytuje fragmenty z udzielonego mnie wywiadu:

Po krwawej rzeźni jaka nam urządziła „partyzantka" straciłem karabin który zdobyłem w powstaniu. Wszystko sprzysięgło się przeciw nam: Polacy, Niemcy, głód, błoto i niepewność życia. Jankiel, mój towarzysz, się odezwał. Niedaleko w tej okolicy w Tarnowie Dużej mieszka pewien Polak. Człowiek obyty w świecie, dobry i uczciwy, któremu można zaufać. Wyjechał kiedyś za chlebem do Ameryki, zarobił trochę grosza i wrócił do Polski. Zmęczeni ruszyliśmy w drogę. Po dwóch dniach w nocy zastukaliśmy delikatnie w okno. Gospodarz widząc nas natychmiast otworzył drzwi i przyjął nas bardzo ciepło. Cała rodzina wraz ze starą babcią uwinęła się i szybko stół był zastawiony jedzeniem. To był cud. Nasz wybawca w beznadziejnej sytuacji nazywał się Józef Albiniak. Następnej nocy Józef zaprosił nas do pokoju na czekający nas obiad. Jedliśmy z zapamiętaniem jak nigdy przedtem, kiedy Pan Józef Albiniak się odezwał:

„Moje dzieci, jedno jest pewne, nie pójdziecie do partyzantki. Tutaj jest niebezpiecznie. Zadecydowałem przechować was do końca wojny a ona się wkrótce skończy. Chce pokazać światu ze to ja uratowałem uciekinierów z Sobiboru. I będę bardzo dumny z tego.”

Za pieniądze zabrane z Sobiboru Józef kupił nam ubranie i buty, oraz dla mnie pistolet. Teraz mnie Niemcy mnie żywego nie dostaną. Resztę wszystkich pieniędzy, złota i innych kosztowności chciałem dać Józefowi. Nasz Anioł odmówił.

Mogę opisać więcej takich Polaków, niestety kilku prosiło, czy to ze względu na skromność, czy tez z innych powodów o nie podawanie ich nazwisk i miejscowości. Po prostu mówili to była chrześcijańska powinność i nic więcej.

Wyzwolenie nie oznaczało końca zabijania Żydów. Josef Kopf, inicjator ucieczki Waldkommando został zabity w sierpniu 1944 roku przez „przyjaciół", gdy pojechał na wieś odebrać zostawione tam na przechowanie swoje rzeczy. Tego tragicznego losu nie uniknął nawet jeden z dowódców powstania w Sobiborze, Leon Ferhendler, został zastrzelony po wyzwoleniu w swoim mieszkaniu, w Lublinie na Królewskiej 4. Podzielił los wielu uciekinierów, którzy przeżyli Sobibór (8). Żona jego Perlmutter z Krasnegostawu, również ocalona, dostała pomieszania zmysłów.

Sasza Peczerski z bratem spędził wiele lat w sowieckim wiezieniu. NKWD podejrzewało, że Sasza jako Żyd mógł przeżyć tylko dzięki kolaboracji z wrogiem. Został wypuszczony po latach, gdy jego historia została potwierdzona. Sasza zmarł w styczniu 1991 roku.

_____

тут поданы фаилии которые спаслись http://www.muzeum.wlodawa.metronet.pl/index_sobibor.htm

ofiarami Sobiboru było 250.000 Żydów i około 1.000 Polaków (Chrześcijan).
пленных было 250 000 евреев и около 1000 поляков http://www.muzeum.wlodawa.metronet.pl/index_sobibor.htm

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
СообщениеДобавлено: Ср июл 04, 2012 22:44 22 
Не в сети
Поисковик
Аватара пользователя

Зарегистрирован: Вс май 16, 2010 12:25 12
Сообщения: 4230
Откуда: Польша (Polska)
BUDOWA OBOZU






Obóz w Sobiborze usytuowany był na mało zaludnionych terenach wschodniej części okupowanej Polski, trzy i pół kilometra od rzeki Bug. Pobudowany był w bagnistym lesie, w pobliżu wsi Sobibór, pomiędzy Włodawą i Chełmem. Z małej stacji kolejowej w Sobiborze odchodził boczny tor prowadzący prosto do obozu. Początkowo obóz zajmował powierzchnię 30 akrów, z czasem rozrósł się do 145 akrów. Teren obozu miał kształt nieregularny (600 na 400 metrów) i był otoczony potrójnym ogrodzeniem z drutu kolczastego.

Zabezpieczenie obozu było sprawą najwyższej wagi. W Sobiborze oznaczało to niezależny generator prądu oświetlający wnętrze i teren wokół obozu, potrójne ogrodzenie z drutu kolczastego, rów wypełniony wodą w zachodniej części obozu i liczne wieże strażnicze zbudowane blisko siebie: trzy po stronie południowej wzdłuż torów kolejowych, trzy przed obozem i pięć rozrzuconych na zachodnim i północnym obwodzie obozu. W czerwcu 1943 roku teren otaczający obóz został zaminowany w promieniu 15 metrów od ogrodzenia. Pole minowe miało chronić przed ewentualnymi atakami partyzantów oraz zapobiegać ucieczkom więźniów. Dodatkowo, dla ochrony przed obserwatorami zewnętrznymi, ogrodzenie po zewnętrznej stronie było gęsto oplecione młodymi gałęziami. Zmiana warty odbywała się co 4 godziny.

Jedyne wejście na teren obozu znajdowało się w prawym rogu przedniego ogrodzenia i składało się z dwóch bram: bramy głównej, otwierającej się na centralną drogę w obozie i znajdującej się po jej prawej stronie bramy mniejszej, otwierającej się na boczny tor ze stacji kolejowej Sobibór (znajdującej się na zewnątrz obozu). Nad bramą główną obozu umieszczony był drewniany szyld ze słowami wypisanymi gotycką czcionką: "SS SONDERKOMMANDO". Wnętrze obozu było podzielone na Vorlager (część garnizonową) i cztery główne działy wewnętrzne zwane przez administrację i więźniów Lagrami: I, II, III, IV. Były one oddzielone od siebie ogrodzeniem z drutu kolczastego, w istocie były klatkami wewnątrz klatki. Krótki opis wyjaśni ich wzajemne powiązania oraz specyficzne funkcje, które każda z nich pełniła w życiu obozu.

GARNIZON: teren ten obejmował dwie bramy wejściowe, mniejsza zamykała wjazd z bocznicy wiodącej z dworca kolejowego poza obozem. Większa prowadziła na główna drogę obozu, oraz peron na którą wyładowywano ofiary z pociągów. Willa komendanta, Schwalbennest ("Jaskółcze Gniazdo"), naprzeciw peronu, z jej lewej strony stała wartownia, a z prawej zbrojownia. Nieco dalej willa esesmanów, nazywana "Radosną Pchełką", oraz dodatkowe kwatery esesmanów, garaż, mesa i inne budynki. Baraki strażników ukraińskich oraz ich osobna kuchnia stały w środkowej i północnej części obozu.

LAGER I: znajdował się w zachodniej części obozu, za garnizonem. Posiadał dodatkowe zabezpieczenie przed ucieczkami w formie głębokiego, wypełnionego wodą rowu po stronie zachodniej. Jedyne wejście do tego sektom prowadziło z garnizonu. W skład Lagru wchodziły baraki mieszkalne i kuchnia dla więźniów, oraz warsztaty usługowe dla personelu niemieckiego.

W Lagrze I zatrudnionych było około 50 Żydów. Zaspokajali oni praktycznie wszystkie potrzeby Niemców: od warsztatów krawieckich i szewskich (oddzielnych dla personelu niemieckiego i ukraińskiego) poprzez warsztaty stolarskie i mechaniczne. Po dniu pracy więźniowie żydowscy z całego obozu (wyłączając Lagier III) zbierali się w sektorze I na apelu. Odpowiedzialnym za sektor I był SS-Oberscharführer Bruno Weiss, później zastąpił go SS-Oberscharführer Karl Frenzel. Prowadzili oni rutynowe apele, sprawdzali i odprawiali oddziały pracy.

LAGER II: był większy, przystosowany zarówno dla procesu zabijania jak i codziennego funkcjonowania obozu. W sektorze II pracowało około 400 więźniów, w tym 100 kobiet. Mieściły się w nim magazyny do przechowywania rzeczy zabranych ofiarom, jak włosy, odzież, jedzenie, złoto oraz inne wartościowe rzeczy. W lagrze znajdowało się również małe gospodarstwo rolne ze stajniami dla koni, bydła, świń i gęsi. Tutaj mieścił się również budynek administracji. Mała, drewniana katolicka kaplica (około 20 m.kw.) stała w cieniu wysokich sosen. Wysoka wieża obserwacyjna (dawniej przeciwpożarowa) górowała nad całym obozem.

Po wschodniej stronie w obozie, wysokie drewniane ogrodzenie ciągnęło się w odcinkach, równolegle do zewnętrznych torów kolejowych i zasłaniało miejscami obóz przed obserwacją pasażerów z przejeżdżających pociągów. Sobibór nie mógł ujawnić straszliwa tajemnice.

To w tym Lagrze „witano" Żydów i przygotowywano do śmierci. Tutaj ofiary rozbierały się, kobietom obcinano włosy, przeszukiwano i sortowano ubrania oraz niszczono dokumenty w specjalnym piecu. Ofiary stawiały swoje ostatnie kroki na piaszczystej, długiej na 150 metrów i szerokiej na 3 metry drodze, miedzy ogrodzeniami z drutu kolczastego poprzeplatanego gałęziami jodły i sosny. To była Himmelfarthstrasse, „Droga do Nieba”, jak ją Niemcy nazywali, prowadząca bezpośrednio do komór gazowych. Na polance miedzy Lagrami II i III wyrównany teren tworzył lądowisko dla małego samolotu.

LAGER III: tutaj ofiary spotykały swój koniec. Lager mieścił się z północno-zachodniej części obozu i z obozu II prowadziły do niego dwie drogi. Hitlerowska załoga obozu wchodziła małą furtka. Osobne wejście dla ofiar było zarazem miejscem ich przejścia z „Drogi do Nieba" do komory gazowej, udekorowanej, kwiatami, Gwiazdą Dawida i napisem: „Łaźnia."

W pierwszej fazie działania komór gazowych, w Lagrze pracowała tylko niewielka grupa Żydów. Potem, w czasie największego nasilenia eksterminacji zatrudniano tam 150 niewolników, podzielonych na wyspecjalizowane grupy. Do jesieni 1942 roku tym „królestwem śmierci" zarządzał SS-Oberscharführer Kurt Bolender, zastąpiony później przez SS-Oberschaführerów Gomerskiego i Baurea. W sierpniu 1942 r. Dość szybko okazało się, że pierwsze trzy komory gazowe, mieszczące się w ceglanym budynku nie wystarczały do „obsłużenia" napływających ogromnymi falami ofiar. Na początku jesieni 1942 roku przerobiono budynek dodając 3 komory, co podwoiło wydajność procedury gazowania. Nowy budynek miał niską zabudowę i płaski dach. W środku, korytarz prowadził do sześciu komór gazowych.

Nowe komory gazowe miały kształt kwadratu o bokach 2 na 2 metry i były wysokie na 2.3 metra. Ściany komór były pokryte farbą, co ułatwiało sprzątanie. Ofiary wchodziły do komór gazowych małymi drzwiami, a wynoszono je wielkimi drzwiami wahadłowymi prowadzącymi do ramp ładowniczych wysokich na 80 cm, co ułatwiało wyładowywanie ciał. Komory gazowe przyjmowały średnio 500 osób - ciasno upchanych. Małe dzieci były wrzucane na głowy dorosłych. Silnik wytwarzający śmiertelny tlenek węgla znajdował się w małej szopie przyległej do komór gazowych. W powojennych zeznaniach, pierwszy komendant Sobiboru, Franz Stangl stwierdził, że obóz w Sobiborze mógł zabić 3.000 osób w ciągu trzech godzin. Szybka kalkulacja wskazuje, że w ciągu 10 godzinnego dnia pracy można było zagazować około 10.000 ludzi

LAGER IV: nazywany czasami „Obozem Północnym", (Lager Nord), położony był w części za Lagrem III. Nie zdążył jednak odegrać żadnej roli, chociaż wielu więźniów - głównie Żydów holenderskich - straciło życie przy budowie tego skrzydła obozu.

ADMINISTRACJA WEWNĘTRZNA OBOZU ZAGŁADY SOBIBÓR

(as of oct. 14, 1943)









Lager IV był poza ludobójczym procesem Sobiboru.
http://www.muzeum.wlodawa.metronet.pl/index_sobibor.htm

_________________
Если твои поиски зашли в тупик, то знай, что ты уже нашел то, что искал, благодаря нам.
Пани Маркин дает согласие на использование личных фотографий и ответов по поискам только с условием ссылки на сайт где они помещены.


Вернуться к началу
Показать сообщения за:  Поле сортировки  
Начать новую тему  Ответить на тему  [ 13 сообщений ]  На страницу 1 2 »

Часовой пояс: UTC+03:00


Кто сейчас на конференции

Сейчас этот форум просматривают: нет зарегистрированных пользователей и 2 гостя


Вы не можете начинать темы
Вы не можете отвечать на сообщения
Вы не можете редактировать свои сообщения
Вы не можете удалять свои сообщения

Перейти: 

Создано на основе phpBB® Forum Software © phpBB Limited
Русская поддержка phpBB